اینجی قارا
گونول قوشو گئنه پروازه گلدی
قاناد آچدی نسیمی تازه گلدی

اوجالی گوگلره پرواز ائده‌ر کن
اینجی داغین گورنده نازه گلدی

اولکه‌میزین ان اوجا داغی سن سن
هانسی داغ تک سنین آوازه گلدی

هر طرفده‌ن چشمه‌لر گوللر بولاغلار
گونول بونلاری گورجک سازه گلدی

آش بیشنده‌ن گیلیگه گور نه صفالی
بویوربولاغدان سو گلن پاکیزه گلدی

 هزار چشمه آدون دیر فارس دیلینده
 ثنا ائتمک سنه هرروزه گلدی

جمالین گورمگه عالم ییغیلدی
قوهوم حدده‌ن چیخن اندازه گلدی

خلایق گوستریر هر دم سنه عشق
سنین دوشمنلرین دریوزه گلدی  

قالاقلاردان گلیر امت صداسی
گوزه‌للر گور نئجه طنازه گلدی

قطار اولدی سنه عشق گوستره‌نلر
سنی فتح ائتمه‌گه همبازه گلدی  

کهلیگ‌لر سیره‌ییر داغلار دوشونده
اوره‌ک‌لر  چرپینیب خوش غمزه گلدی

شهابین عشقه ده جوشه گلیرکه‌ن
بو سوزلر قایناییب غمازه گلدی

اسم چند تا از چشمه‌های کوه اینجی قارا👇
آش بیشن بولاغی
گیللیک بولاغی
بویوربولاغ

قالاق یعنی سنگچین. هر خانواده‌ای سنگچین خاص خودش رو داشته و همونجا هم اتراق می‌کرده. الان اثری از این سنگچین‌ها باقی نمونده

آی چیلیسبان آی چیلیسبان
آی قوجامان آی چیلیسبان
سویله گوروم سوزون نه دیر
سنین بو حاجتون نه دیر
دینله ییره‌م دردین نه دیر
آی چیلیسبان آی چیلیسبان
آی قوجامان آی چیلیسبان

سوزون گئچیب دستانلارا
عیزت اولوب جوانلارا
حق یولونو سورانلارا
سه‌رین سولار سندن آخان
آی قوجامان آی چیلیسبان

گونول سه‌نی سوراخلادی
یاده سالیب بیر آغلادی
شوکتینی خاطیرلادی
اوره‌ک ائویم سنسیز تالان
آی قوجامان آی چیلیسبان

ائل طایفانین یاتاغی سن
اوره گیمین دایاغی سن
قاراقانین چیراغی سن
آدین سنین دیلده قالان
آی قوجامان آی چیلیسبان

سنی هئچ کیمسه قانمادی
درد و غمین اینانمادی
گویلونو هئچ آلانمادی
دردین سنین جاندا قالان
آی قوجامان آی چیلیسبان

گل بیر گئنه تانیش اولاک
گئچن گونو خاطیرلایاک
یاد سوزلرین بیز اوتلایاک
اصلانلارین سای سیز اولان
آی قوجامان آی چیلیسبان

سنده صفا اولار گئنه؟
مرد ایگیدلر واردی گئنه؟
بو سوزلری جواب ده نه
آی چیلیسبان آی چیلیسبان
آی قوجامان آی چیلیسبان

اینجی قارا سنه دایاخ
باشون قالدیر اونا بیر باخ
گل دوشمانون باغرون اویاخ
آی چیلیسبان آی چیلیسبان
آی قوجامان آی چیلیسبان

آنا باجی دار اوستونده
قالی لاری نقش اوستونده
قیز اوغلانلار عشق اوستونده
قوچ ایگیدلر سنده اولان
آی قوجامان آی چیلیسبان

چیلیسبانین چایینه باخ
چهار اطرافین باغینه باخ
آقاشلارین بارینه باخ
قار یاغیشلار سنه یاغان
آی چیلیسبان آی چیلیسبان

بیر یول سالدوم کلبینه من
اوردان باخدوم کندیمه من
سونرا دئدیم قلبیمه من
سرین هاوا سنده اولان
آی قوجامان آی چیلیسبان

ینگی باغین میوه لی می؟
آغاجلاری کولگه لی می؟
چهار اطرافی گورمه‌لی می؟
دوشمانلاری درده سالان
آی قوجامان آی چیلیسبان

دشت و بره‌ن گور نه گوزه‌ل
یئل اوخویور شعر و غزل
گول اوینویور یاری مثل
چای بولاغین سای سیز اولان
آی قوجامان آی چیلیسبان

بیچین اوستی اولان گونلر
آلتاوادان گه‌له‌ن آتلار
دوشمانلارون بئلین قاتلار
مهرین سه‌نین منده قالان
آی قوجامان آی چیلیسبان

قاسْم آبادین چایی درین
سویی آخار سرین سرین
داش تورپاغی قیزیل تکین
گلدیم سنین دردین آلام
آنا یوردوم آی چیلیسبان

خلج دره سینده صفا
داش تورپاغی قیزیل طلا
خوش هواسی درده دوا
سرین سولار سنده ن آخان
آنا یوردم آی چیلیسبان

گلدیم سنه یاردیم ائده‌م
درد و غمین قاندیم دئیم
گلیلیگی حقین دئیم
داش تورپاغین قیزیل اولان
آی قوجامان آی چیلیسبان

دور گئنه بیر ده اوینایاک
خوش گونلری اونوتمایاک
حق سوزلری بیز آتمایاک
آی چیلیسبان آی چیلیسبان
آی قوجامان آی چیلیسبان

سن سن منیم آرخام ائلیم
سن سن منیم گوزل گولوم
سن اولماسان سینه‌ر بئلیم
آی قوجامان آی چیلیسبان
آنا یوردوم آی چیلیسبان

شهاب سوزون دادلی شیرین
سیل توکولن گوزون یاشین
نظمه گتیر اوره‌ک سوزون
منیم اوره‌ک سنسیز تالان
آی قوجامان آی چیلیسبان

 

 

از خوانندگان محترم وبلاگ خواهشمندیم مطالب وبلاگ را بدون ذکر منبع در کانالهای مجازی منتشر نکنند.

با تشکر

وبلاگی اوخویانلاردان خواهیش واریمیز کی مطالیب لری آیری کانال لاردا یا مجازی صفحه لرده منبعین قید ائتمه میش کوپیلامایین.

تشکرلر

از خوانندگان محترم وبلاگ خواهشمندیم مطالب وبلاگ را بدون ذکر منبع در کانالهای مجازی منتشر نکنند.

با تشکر

وبلاگی اوخویانلاردان خواهیش واریمیز کی مطالیب لری آیری کانال لاردا یا مجازی صفحه لرده منبعین قید ائتمه میش کوپیلامایین.

تشکرلر

اینجی قارا داغی ائله عظمتلی و بویوک داغدی کی تمام قاراقان بخشینده و بالاخص چلسبان کندینده هرکس اوز دیلی ایله احساسینی بو داغا گوستریب. بو داغ چلسبان اهالیسی یانیندا چوخ مقدس بیر داغدی. بوردا بیر نئچه خط شعر کی آقای هاشم ناصری اشرفی زحمتین چکیب بیزه گوندریب یایلاریک اولسون کی وبلاگی اخویانلارین پسندینه واقع اولسون/

 

 

 ((اینجی قارا))
ای هامو        یردن اوجا*****قارلی      داغ            اینجی قارا
پیر و جوان       هم قوجا*****ائدر        سراغ         اینجی قارا
هر نه دئسم     سنده اولار*****به قیمت    صدها             دولار
ای معدن      سرین سولار*****چشمه      بولاغ       اینجی قارا
قدیمکیلر     قدرین بیلردی*****سن     ایله دانشیوب      گولردی
ایلده ایکی      یول گلردی*****سنه         قوناغ       اینجی قارا
سرین سو         سنده وار*****سخن       گفتگو        سنده وار
گیاهان خوشبو    سنده وار*****طلالی     تُپراغ       اینجی قارا
وطن یوامنان اولکوشموشم*****ساوادا    ایسیدن        بیشمیشم
نئچه ایلردی     دوشموشم*****سندن ا    یراغ        اینجی قارا
سنده وار         هزار گیاه*****زیارتگاه  سن             قدمگاه
سندن    درمان تاپار   والله*****هجر     فراغ        اینجی قارا
وار       سنده   سرین هوا*****سندن     بیرکم             آشاقا
مُلک      کلبین        آلتاوا*****جنگل    باغ         اینجی قارا
حیف صاحبین صاحب دگیل*****ساوا  الان سنه     نایب دگیل
معجزین گوزدن غایب دگیل*****عضمتلی داغ       اینجی قارا
رحمین    گلسین بیر  بیزه*****آرواد     کیشی    اوغلان قیزه
قدیمکی    کیمین   کنّیمیزه*****قار یاقوش یاغ       اینجی قارا
شوکتده بالاتر از ساوه الان*****حسرتین   چکر     اهل تهران
گورستمز سنه ملت چلسبان*****شوق      اشتیاق    اینجی قارا
هرکیم اولا  عاقل    فرزانه*****دولانور   باشیوه   عین پروانه
تانیدورام سنی  تمام  جهانه*****اولسام     ساغ      اینجی قارا
سنده  گوردوم هزار  علفی*****عطرینن بوریوب چهار طرفی
آدیم  هاشم ناصری اشرفی*****منه شاه چراغ سن   اینجی قارا

باتشکر

هاشم ناصری اشرفی

 

 

  یاددان چیخاتمانام سنی

 

 

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

باغ و بستانین چهارحدده چکیلیب

آلما بادامین یرلره توکولوب

خرسبدلر باغلانوب مالارا

گلیب کنده ساری یوللارا دوزولوب

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

بیرام اولوب گئدیب گوروشمک

بابا عمی خالا عمه‌نی گورمک

هر کیمسه‌نی گورر سن شاد و خندان

بیرام لوق آلوب بیرام لوق وئرمک

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

جوانلار چول ده اللک اویناماق

بویوک لر کرسی ده گولوب دانیشماق

اوشاقلار کئفله نیب هر یانا گئدمک

قوجالار گئچمیش دن دئیب دینلشمک

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

سئل یئریشیب داغدان ساری آخارکن

خلق ییغیلیب حیرتینن باخارکن

بولوتلار باش اوسته دولانیب گئدیر

خلقه باخور یوخاریدن یاقار کن

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

 

2)

محرم اولوب کند قاره گییب

گئجه لر مسجدده سینه ورولوب

مسجد قاباغیندا تعزیه خوان

هر گون آخشام تعزیه اوخونوب

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

دوه لر سورونوب قطاره گلیر

هیئت زنجیر ورور سواره گلیر

اوزاخ دان گلیر هیئتین سسی

حسین حسین دییب میدانه گلیر

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

3)

اینجی قارا داغی تک ویقارلی

چلسبان دایانوب اونا افتخارلی

قربانلوق گتیریلیر هر یاندان اونا

آبگوشت ییلیر  مزه لی دادلی

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

اوجادان باخیر وقارلی کنده

دوشوندن آخیتیر بوز سویی بنده

قارا گل دولور شکرلی سویوندان

یرییر باغا مولکه کلبینه¹ کنده

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

اینجی بییم² او گونلرین هاردادی

چلسبانون جوانلاری هاردادی

داغیلیب گئدیب هامو بیر یانا

آخیب گئدن شیرین سولار هاردادی

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

قدیم جوان لاردان نشان قالماییب

خوش گونلردن بیرجه نشان قالماییب

"خزان یئلی یارپاقلاری توکوبدو"

صفالی گونلردن نشان قالماییب

یاددان چیخاتمانام سنی آی چلسبان

گولدن آییرمانام سنی آی چلسبان

اینجی قارا جوانلاری چک گتیر

قدیم کی قوجالاردان سوز گتیر

سویله گینن باشلارونا گچمیشی

صفالوقدان بیر ده نشان تاپ گتییر

1- بیرمنطقهنینآدودی

2- اینجی قارا نین آیری آدی

توسط اینجی قارا

 

قسمتی از سنگ نبشته سر در مسجد اعظم چلسبان

الحمدلله رب العالمین

کز عطای خالق جان آفرین

چاکری از چاکران مصطفی

حلقه در گوش امیرالموئمنین

وارث کلبعلی خان خلج

باعث خیر امور مسلمین

هم عبادت خانه اهل دعاست

هم حسینیه برای ذاکرین

از متن این چند خط شعر مشخص است که این بنا توسط کلبعلی خان خلج بنا گردیده است

در مورد کلبعلی خان خلج مطلب جالبی را در وبلاگ روستای بند امیر که خود نیز قبلا در این مورد اطلاعاتی به صورت جسته گریخته شنیده بودم را در اینجا به عینه با ذکر منبع می آورم

خلج ها یکی از اقوام کهن پیشینه وموثر درتاریخ ایران زمین هستند . این قوم همیشه دارای فوجی مستقل بودند که به فوج قاهره خلج معروف بوده است . از این ایل بزرگ مشاهیر ومفاخر تأثیر گذاری در تاریخ ایران به وجود آمده ودر عرصه های مختلف علمی – اجتماعی ونظامی دردوران های تاریخی مختلف ایفای نقش کرده اند . یکی از آنها «کلبعلی خان خلج » است .

کلبعلی خان، فرزند محبعلی خان وازنوادگان امیرحسین خان است که درنیمه دوم  قرن هفتم هجری ، از سرداران بزرگ ایران بوده است .

کلبعلی خان خلج ، در عنفوان جوانی بنا به لیاقت وشایستگی های ذاتی ، فرماندهی فوج خلج را بعهده گرفته ودر رکاب کریم خان زند ، برای استقلال وتمامیت ارضی ایران منشاء خیرات وبرکاتی می شود .

این سردار بزرگ دوران زند، 12پسر داشته است .که بدون رعایت كوچكی وبزرگی از لحاظ سن عبارتنداز:

1-سهراب خان  ( جد نیوشتی ها )2- غفار خان (‌جدچمرمی ها)3-محبعلی خان دوم ( جد عبدال آبادی ها وویدری ها ) 4-محراب خان ( جد چلسبانی ها)5-رسول خان ( جد وسمانی ها ) 6- شكر اله خان     ( جد سیلگردی ها ) 7-هاشم خان ( جد ورامینی ها ) 8- معصوم خان ( جد زرندی ها)9- خدامرادخان (جد بندامیری ها ووسمق وبلوبندی ها  )10-هدایت اله خان ( جد خلج هدایتی های نوبران )11- صمد خان ( جد قیطانیه ای ها)12- ( جد میل و كوكمری ها راکه حقیر نتوانستم نام ایشان را بیابم . ).

جغرافیای حکمرانی کلبعلی خان در استان مرکزی از خلجستان قم تا اشتهارد کرج واز مرز رزن همدان تا علی آباد قم بود. پسران ایشان در 12نقطه ازجغرافیای مذکور مستقر ودر اداره امور دستیار پدر بودند .حمام کلبعلی خان خلج در روستای ویدر خرقان ، مسجد چلسبان ، اتاق کلبعلی خان در قلعه چمرم از آثار ماندگار این سردار بزرگ است .

منبع: http://bandamir.mihanblog.com/post/221

لازم به ذکر است متن کامل سنگ نبشته به دلیل اهمال کاریهای ناشیانه خوانا نمی باشد

شام غریبان

امشب به صحرا بی کفن جسم شهیدان است

                                                                     شام غریبان است

امشب نوای کودکان بر بام کیوان است

                                                                     شام غریبان است

امشب به دشت کربلا نالان یتیمانند

                                                                          تا صبح گریانند

امشب به روی کشته ها در ناله مرغانند

                                                                    چون نی در افغانند

بر خاک بی غسل و کفن رعنا جوانانند

                                                                        خوابیده عریانند

بر غربت اجسادشان عالم پریشان است

                                                                     شام غریبان است

امشب عیال مصطفی در گوشهء صحرا

                                                                        بی منزل و ماوا

اموالشان تاراج کین از فرقهء اعدا

                                                                           ای آه و واویلا

خون می رود امشب ز چشم دختر زهرا

                                                                        اف بر تو ای دنیا

آل علی ویران نشین اندر بیابان است

                                                                     شام غریبان است

امشب سلیمان جهان در گوشهء هامون

                                                                    غلطان به بحر خون

اندر هوای خاتم او بزدل ملعون

                                                                         دیوانه و مجنون

سازد جدا انگشت او آن بی حیای دون

                                                                     ای چرخ شو وارون

کی خاتم محبوب حق در خورد دیران است

                                                                     شام غریبان است

امشب به بالین حسین زینب عزادار است

                                                                    از غم گرفتار است

امشب سکینه بر سر نعش پدر زار است

                                                                      تا صبح بیدار است

زهرا به دور کشته ها با خیل حوران است

                                                                   شام غریبان است

امشب تن پاک حسین در قتلگاه بی سر

                                                                         در بحر خون اندر

خوابیده بی غسل و کفن با اکبر و اصغر

                                                                         با یاوران یکسر

آثار ظلم خولی مردود سگ کمتر

                                                                        در کنج خاکستر

در کوفه راسش در تنور گرم میهمان است

                                                                        شام غریبان است

امشب جناب فاطمه تا صبح در زاری

                                                                         اشگ غمش جاری

گاهی به حال دختران اندر پرستاری

                                                                         از راه غمخواری

گاهی کند در مطبخ خولی عزاداری

                                                                        آن عصمت باری

از ماتمش خائف نواخوانست و گریان است

                                                                     شام غریبان است

خائف: تخلص شاعر

جاده ارتباطی روستا

در قدیم اهالی روستا و مردمی که به روستا می آمدند از مسیر غرق آباد استفاده می کردند که این مسیر از غرق آباد تا روستا به صورت خاکی یا شوسه بود و در بعضی نقاط بسیار کوهستانی و صعب العبور ولی با احداث جاده از مسیر بوئین زهرا و بعداً اسفالت آن تا رازقان و کمتر کوهستانی بودن آن سبب شد تا این مسیر جهت رفت و آمد مورد استفاده قرار گیرد.

این مسیر از حدوداً 20 کیلومتری جاده بوئین زهرا یعنی چهاراه خشکرود تا رازقان ادامه دارد و در آنجا دو راه می شود یکی به سمت علیشار ، دوزج و الویر و دیگری به سمت ازبیزان و چلسبان

گذشت سالیان و استفاده  از آن و همچنین زمستانهای سرد منطقه باعث شده است این جاده حال و روز جگر زلیخا را پیدا کند به گونه ای که هم اکنون می شود تپه ها و کوه های کنار جاده را در آن چاله ها جا داد.

بیچاره راننده که یا باید در جاده بین چاله ها  مارپیچ برود و یا باید مرتبا از چاله به آن چاله نقل مکان کند و بعد از بازگست از سفر کلی هزینه بابت جلوبندی و لاستیک سایی و غیره پیاده شود.

علاوه بر چاله های جاده که شرحش گذشت این جاده فاقد علائم راهنمایی و شانه خاکی مناسب می باشد و همچنین  عرض جاده بسیار کم می باشد.

با تمام این نواقص خدای ناکرده هم تصادفی رخ داد راننده فلک زده مقصر می شود.

البته فقط این جاده چنین وضعیتی ندارد بسیاری از جاده های کشور دارای نقاط حادثه خیز و همچنین آسفالت معیوب و علایم نامناسب هستند که خود بهتر از من می دانید.علاوه بر جاده، خود وسیله نقلیه نیز مهم است در حالی که در دنیا اتومبیلهایی بسیار ایمن و مجهز تولید می شود ما هنوز پراید، پژو و  وانت پیکان آنهم با قیمت بسیار بالا تولید کرده و بدست خلق الله می دهیم و مرتب هم در آمارها می گوییم  در فلان تصادف راننده مقصر شناخته شد، تا بگوییم جاده ها و اتومبیلهای کاملا بی نقص هستند.

البته نمی خواهم بگویم راننده مقصر نیست ولی جاده و وسیله ایمن همیشه عیب و کاستی راننده را می تواند پوشش دهد نه اینکه راننده ای را که با وجود رعایت تمامی قوانین و مقررات و فقط بر اثر مشکل جاده  از قبیل نداشتن گارد ریل محافظ یا علائم رانندگی، یا چاله های جاده که گفته شد، مقصر نموده و خیال خود را آسوده نماییم.

و در آخر توجه خوانندگان به مقاله زیر برگرفته از سایت خبر آنلاین به آدرس http://www.khabaronline.ir/detail/208927/ جلب می کنم

ناگفته های تلفات جانی و خسارات مالی حوادث رانندگی در ایران/رتبه 189 ایران در ایمنی جاده ای

جامعه > شهری - حوادث رانندگی سالانه جان هزاران تن از هموطنان ما را می گیرد. این موضوع آنقدر در همه رسانه ها تکرار شده که انگار رنگ عادت به خود گرفته است.

به گزارش خبرآنلاین؛ فقط در 10 ماه از سال 90، 17 هزار ایرانی در تصادفات رانندگی جان سپردند. این در حالی است که در جنگ بوسنی و هرزگوین 11هزار نفر کشته شدند و هنوز هم از این جنگ به عنوان جنایت علیه بشریت نام برده می شود.

به اعتقاد کارشناسان این آمار بالا تنها از نبود فرهنگ درست رانندگی ناشی نمی شود بلکه بخشی از آن نیز به ناایمن بودن راه ها و عدم نظارت درست بر حمل و نقل کشور باز می گردد.

دکتر ساسان افلاکی استادیار دانشکده فنی دانشگاه تهران و عضو مرکز تحقیقات راه و حمل و نقل دانشکده فنی دانشگاه تهران در این زمینه می گوید: متاسفانه در زمان ساخت جاده ها در ایران به موضوع ایمنی زیاد توجه نمی شود و مباحث اقتصادی در اولویت قرار دارد. موضوعاتی مانند اختلاف سطح جاده ها با شانه راه ها، شیب نامناسب شیروانی‌ها، خرابی‌های سطحی روسازی، تابلوها و علائم ایمنی موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد تا ایمنی راه ها تامین شود اما این موارد در جاده های ما در شرایط استاندارد و به روز نیست و به آن کمتر توجه می شود.

او به لزوم اطلاع رسانی به موقع به راننده در زمان رسیدن به نقاط حادثه خیز اشاره می کند و می گوید: این هم یکی دیگر از مواردی است که در جاده های ما مورد بی توجهی قرار می گیرد و راننده در زمان رانندگی بدون هشدار و آمادگی قبلی وارد مقطعی از راه می‌ شود که باید عکس العمل سریع انجام دهد ولی به دلیل عدم آمادگی درصد خطا افزایش یافته و این امر باعث افزایش آمار تصادفات می شود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اقدامات دستگاه های اجرایی در زمینه حوادث رانندگی همسو نیست، یادآور می شود: هر کدام از ارگان ها و سازمان های دخیل در حوزه حمل و نقل در محدوده عملیاتی خود کار می کنند و این فعالیت های ناهمسو باعث شده ما در برخی حوزه ها پیش بیفتیم و در برخی حوزه ها همچنان عقب باشیم.

به گفته افلاکی با وجود افزایش استفاده کنندگان از ناوگان حمل و نقل شخصی و افزایش سریع تعداد خودروها و رانندگان جوان بسترسازی فرهنگی مناسبی صورت نگرفته و پیشرفت زیادی نیز در حوزه سخت افزاری وجود نداشته است: "هنوز برخی راه های ما متعلق به 70سال پیش است، در آن زمان حجم تقاضای تردد و سرعت خودروها اینقدر بالا نبود و جاده براساس نیاز زمان خود طراحی و ساخته شده است. یعنی در حال حاضر ما از جاده ای استفاده می کنیم که برای سرعت 50 تا 60کیلومتر طراحی و ساخته شده ولی در آنها با سرعت 90 تا 100 کیلومتر رانندگی می کنیم، همین موضوع سبب بسیاری از مشکلات ایمنی است و برای حل این مساله باید راه‌ها مناسب سازی و نقاط حادثه خیز اصلاح هندسی شوند.

او با اشاره به تلاش دانشگاه تهران در زمینه ایجاد چنین پژوهشگاهی می گوید: دانشکده های مختلف دانشگاه تهران در صدد راه اندازی پژوهشگاهی هستند تا از همه حوزه های پژوهشی و اجرایی نمایندگانی در آن حضور داشته باشند. کارهای داخل دانشگاه برای راه‌اندازی این پژوهشگاه نیز انجام شده و تقریبا 80 درصد کار به اتمام رسیده است.

دکتر افلاکی همچنین به برگزاری سومین کنفرانس بین المللی حوادث رانندگی و جاده ای درتاریخ 26 تا 28 اردیبهشت ماه91 در سالن شهید چمران دانشگاه تهران اشاره کرد و گفت: یکی از اهداف این کنفرانس نیز همسویی سازمان های اجرایی و تشویق آنها به حضور در مرکز تحقیقات راه و حمل و نقل است. امیدواریم این کنفرانس محملی برای توصیف مزایای ایجاد پژوهشکده ملی راه و حمل و نقل باشد.

 

رتبه 189 ایران در ایمنی جاده ای

دکتر غدیر مهدوی، سرپرست پژوهشکده بیمه مرکزی ایران نیز بر لزوم ایجاد پژوهشگاهی در زمینه حمل و نقل در کشور تاکید کرد و گفت: هر ساله تعداد قابل ملاحظه ای از شهروندان ایرانی بر اثر تصادف اتومبیل جان خود را از دست می دهند و تعداد بیشتری دچار جرح و یا خسارتهای ناشی از آن می شوند. به بیانی روشنتر در سالهای گذشته سالانه در حدود 26 هزار نفر از هموطنان ایرانی جان خود را در تصادفات از دست داده اند و حدود ده برابر این تعداد مجروح شده اند. طبق آمار، ایران در میان 190 کشور دنیا، از نظر عدم ایمنی از جهت تصادفات رانندگی رتبه 189 را به خود اختصاص داده است و تنها کشور سیرالئون بوده است که وضعیت نامناسبتری از ایران داشته است.

مهدوی با بیان اینکه در نتیجه این تصادفات، زیان های غیرقابل جبرانی بر اقتصاد کشور وارد می شود، گفت: تعداد تلفات جاده ای کشور در سال با تلفات یک جنگ تمام عیار برابری می کند و بر اساس برآوردهای علمی آقای پرفسور آیتی، رقم خسارتهای مستقیم و غیر مستقیم آن از 7 درصد تولید ناخالص ملی کشور افزونتر است . این در حالی است که می توان با تدوین و اجرای یک برنامه 4 تا 5ساله این تصادفات را به نصف و حتی یک سوم میزان فعلی رساند.

وی با بیان اینکه این برنامه در کشورهایی همچون ژاپن، آلمان و کشورهای اتحادیه اروپا در سال های پیش اجرا شده، می گوید: با وجود اینکه در این کشورها توسط تلفات در تصادفات از میزان جهانی پایین تر بود اما باز هم آنها با اجرای یک برنامه مدون توانستند این میزان را به نصف کاهش دهند.

دکتر مهدوی متوسط جهانی مرگ ومیر در اثر حوادث رانندگی را 14تا 15نفر در هر 100هزار نفر ذکر کرد: این میزان در کشور ما 30 نفر در هر 100 هزار نفر یعنی تقریبا دو برابرمیانگین جهانی است. در حالی که با تدوین و اجرای یک برنامه جامع می توان این میزان را به نصف کاهش داد.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، با اشاره به مولفه های برنامه کاهش حوادث رانندگی گفت: مدارس، مهدکودک ها، مساجد و رسانه ها همه باید در این زمینه فعالیت کنند تا قوانین راهنمایی و رانندگی کاملا نهادینه شود.

او همچنین به نحوه ارائه گواهینامه و آموزش های لازم در این زمینه اشاره کرد و گفت: در هنگام آزمون رانندگی در کشور ما به چابکی راننده بیش از هر چیز توجه می شود اما در کشورهایی که قوانین راهنمایی و رانندگی منظمتری دارند رعایت قوانین و نحوه رفتار راننده با رانندگان و عابران مورد توجه قرار دارد و آموزش های لازم در این زمینه ارائه می شود.

او به اصلاح بیمه نامه ها اشاره کرد و گفت: بیمه نامه ها نیز باید در کشور ما اصلاح شوند. بیمه نامه ها باید درجه ریسک گریزی افراد را بالا ببرد و بر اساس کاراکتر راننده و سوابق او و همچنین خودرو تنظیم شود.

مهدوی همچنین گفت: "هنوز وضعیت کشور ما در جهان در این زمینه، مناسب نیست و ایران یکی از غیر ایمن ترین کشور های جهان از جهت رانندگی و عبور و مرور است. بر اساس آمار، اگر چه ضریب خسارت بیمه شخص ثالث از 130 درصد در سال 1380 به 92 درصد در سال 1389 کاهش یافته است، اما در سال 1389، در 531 هزار ، 23 هزار و 200 فوتی و 312 هزار مجروح در شرکتهای بیمه ثبت شده است، که بطور نسبی یکی از بالاترین آمارهای جهانی در زمینه حوادث مربوط به وسایل نقلیه است.

سرپرست پژوهشکده بیمه گفت: در سال 1389 از حدود 59هزار میلیارد ریال حق بیمه عاید شده ،31هزار و 326 میلیارد ریال آن مربوط به اتومبیل (حدود 53 درصد) بوده و از 41هزار و 121 میلیارد ریال خسارت پرداختی25هزار و 6 میلیارد ریال آن نیز (حدود 60 درصد) مربوط به اتومبیل است.

با مراجعه به سایت http://data.roostanews.ir اطلاعات جالبی دستگیرم شد. در بخش خرقان روستای چلسبان بعد از علیشار بیشترین میزان جمعیت را دارا است و از لحاظ وسعت نیز فکر کنم در بخش خرقان بیشترین وسعت را داراست.

با مشاهده این اطلاعات یاد صحبت قدیمی ها افتادم که می گفتند مسئولین در ابتدا قصد داشتند چلسبان را مرکز بخش کنند ولی گویا با عدم موافقت بعضی ها این حق  از چلسبان گرفته و به رازقان داده شد. اگر چنانچه این اتفاق به وقوع می پیوست امروز شاهد چهره دیگری از روستای خود بودیم و شاهد شکوفایی بیش از پیش روستا بودیم. نظیر همان امکاناتی که اکنون در رازقان است و شاید هم به دلیل جمعیت و وسعت بیشتر و مرکزیت روستا در بخش خرقان، امکاناتی به مراتب بیشتر در روستا وجود داشت.

به راستی دلیل عدم موافقت آن عده چه بود؟!

زندگی نامه حکیم تیلیم خان از پایگاه اطلاع رسانی عشایر ایران به آدرس

زندگی نامه حکیم تیلیم خان

عشایرنیوز: گفته می شود تیلیم خان دل در گرو عشق مهری داشته ولی مهری با شخصی به نام «صفی الله خان» که از مقامات بلندپایه نظامی آن دوره بوده ازدواج کرده و به شیراز می رود.

تیلیم خان، شاعر توانای ترکی سرا, شاعر ایران و آذربایجان می باشد که در سالهای ۱۲۰۹- ۱۱۳۶هـ . ش., ( ۱۲۴۶-۱۱۷۳ هـ . ق.) و (۱۸۳۱-۱۷۵۸ م .) می زیسته است. محل تولد وی روستای «مرغئی» (مراغه) از منطقه مزلقان چای ساوه می باشد. این روستا در تقسیمات فعلی کشوری جزء بخش نوبران شهرستان ساوه است.
نام پدر تیلیم خان «تیمورخان» و نام پدر بزرگش «قاراخان» می باشد. پسرانش به نامهای «ابوالقاسم بگ»، «غلامحسین بگ» و «شکرالله بگ» بوده اند. نام یکی از دخترانش «زرافشان» و نام دختر دیگرش مشخص نیست. همسرش” «مختومه خانم», خواهر کوچکتر «مهری خانم» دختر حاجی محمّدرضاخان بوده است. گفته می شود تیلیم خان دل در گرو عشق مهری داشته ولی مهری با شخصی به نام «صفی الله خان» که از مقامات بلندپایه نظامی آن دوره بوده ازدواج کرده و به شیراز می رود. تیلیم خان نیز به شیراز رفته و در آنجا به شغل نجاری و منبت کاری مشغول می شود و بعد از مدّتی به دیار خود بر می گردد و با مختومه خانم ازدواج می کند.
شیراز منه زیندان اوْلور
گئدن گلین, گئدن گلین
کلمه تیلیم که در کتاب ارزشمند «دیوان لغات التّرک» محمود کاشغری آمده از کلمه های اصیل ترکی و به معنی زیاد، تمام، کامل، همیشه، دائم، باپایه و اساس و ابدی می باشد. (دیوان الغات التّرک جلد ۱ صفحه ۵۱۴-۳۹۷)
تیلیم خان در سن ۷۰ الی ۷۵ سالگی در روستان مرغئی وفات نموده و درهمانجا دفن می گردد ، قبر وی در قبرستان همان روستا واقع است

***
چنین نقل است که شبی تیلیم خان در منزلش بوده که دو نفر سوار بر اسب در منزل وی را می زنند و از تیلیم خان طلب آب می کنند تیلیم خان برای آنها آب آورده و آنها پس از نوشیدن آب، جرعه ای از آنرا به تیلیم خان تعارف می کنند. او نیز جرعه ای از آن آب نوشیده و سپس آن دو نفر ناپدید می شوند. تیلیم خان هم راهی مزرعه اش در آسقین (ییلاق، اوبا) می شود ، در سر راه در منطقه ای که اکنون به” «تیلیم خان گدیگی»” شهرت دارد از هوش می رود. (نکته جالب اینکه از تیلیم خان گدیگی مزار شاهزاده مسلم مشخص است) عده ای تیلیم خان را در حالت بی هوشی یافته و او را به آسقین (آسگین) می برند. در آنجا زنی عارفه پی به روحانی بودن این حالت برده و او را از پزشک بی نیاز می بیند.
چنانچه از آثار تیلیم خان مشخص است ، وی با آثار شاعران قبل از خود آشنایی لازم را داشته و بر بعضی اشعار آنان نظیره نوشته است. از شاعرانی که تیلیم خان از اشعار آنان در شعرش به انحاء مختلف استفاده کرده می توان به شاعران ذیل اشاره کرد:
۱- محمّد فضولی شاعر بزرگ آذربایجان (قرن نهم هجری) ۲- عمادالدین نسیمی بنیانگذار فرقه حروفیه(قرن هشتم هجری), ۳- ملاپناه واقف( که معاصر تیلیم خان و وزیر ابراهیم خلیل خان حاکم وقت منطقه ی قاراباغ آذربایجان شمالی و مستقر در قلعه ی شوشا بوده است). ۴- شاه اسماعیل ختایی (بنیانگذار سلسله صفویه) ۵- مختوم قلی فراغی شاعر بزرگ ترکمن( که چند دهه قبل از تیلیم خان دار فانی را وداع گفته است. ۶- تیکمه داشلی خسته قاسم(که در دوره صفویه و افشاریه در بین سالهای۱۰۸۱و ۱۱۵۷هجری شمسی می زیسته است.
همانطور که تیلیم خان در اشعار خود از شاعران قبل از خود تاثیراتی پذیرفته، بر شاعران بعد از خود نیز تاثیراتی داشته است. این امر را می توان در آثار شعرایی نظیر مأذون قشقایی, ترکمن محمود (از نوادگان تیلیم خان), حکیم هیدجی و شاعران دیگر منطقه به خوبی مشاهده نمود.
تیلیم خان در آثار خود از ادبیات شفاهی و فوْلکلور غنی ترکان (مخصوصا منطقه ساوه و همدان) استفاده های فراوانی برده است؛ مانند استفاده از امثال و حکم، گفتار نیاکان, قصّه ها, داستانها, اصطلاحات رایج در زبان مردم و . . .
برای اثبات ادعای خود, در این جا به کار برده شدن ضرب المثل معروف “بیرگوٍلونن یاز اوْلماز”(با یک گل بهار نمی شود), در یک بیت شاعر را شاهد می آوریم.
هر مصلحت اوْلسا ائلینن گرک مثلدیر بو, بیر گوٍلونن یاز اوْلماز
یا در اشعاری چون «مؤو ایله قوْیونون موٍباحیثه سی- بحث تاک با میش» و «یئر ایله گؤیون بحثی- مباحثه ی زمین و آسمان» از داستانهای قدیمی مانند بحث «درخت خرما و بز» الهام گرفته است .
از آثار تیلیم خان چنین بر می آید که وی علاوه بر ادبیّات ترکی بر ادبیّات عرب و فارسی تسلط کافی داشته و اشعاری نیز به این زبانها سروده است .
ایگیـد اودور اهل- عیرفان یانیندا دمـه دم قاتمــایا, وئــره بیردم گوش
سوْروشسالار اصول- دیـن نئچه دی عرب خمس و فارسی پنج و توٍرکو بئش
از اشعار تیلیم خان که تاکنون در دست است، بیشترشان دارای مفهوم مذهبی، اجتماعی و پند و اندرز و حکمت می باشند.
اشعار تیلیم خان، بیشتر به لهجه ادبی سروده شده، ولی در بعضی اشعار که به لهجه محلی دیده یا شنیده شده، سعی گردیده که عیناٌّ نوشته شود؛ مانند :
- جاروکش اوْللام خانه یده(خانه نده).
- عتبه یده(عتبه نده) بیر داشام.
- یاخشیلیق ائیله یه ی بیلَن اوْلمویا..
محقق بزرگ و خستگی ناپذیر مرحوم دکتر علی کمالی هم در راستای گردآوری آثار تیلیم خان زحمات زیادی را متحمل شد ولی با درگذشت نابهنگام وی و عدم ادامه راه وی توسط خانواده اش, زحمات سی و اندی ساله او بی ثمر ماند. امیدکه خانواده کمالی هم با چاپ و نشر دیوان کامل تیلیم خان زحمات آن مرحوم را به نتیجه برسانند.
——–
این نوشته مقدمه جلد نخست دیوان حکیم تیلیم خان است که به همت آقای مهندس امیری در دوهزار جلد چاپ و منتشر شده است.